Londra Yunus Emre Enstitüsünün ev sahipliğinde gerçekleşen bir etkinlikte Hollywood filmlerinden bir dönem esinlenen Yeşilçam sinemasının ürettiği uyarlama filmler ele alındı. Prof. Dr. Nezih Erdoğan moderatörlüğünde gerçekleşen etkinlikte Dr. Iain Robert Smith, Yeşilçam'ın bu özel döneminde küresel kültür adı altında Amerikan kültürünün büyük bir etkisi olduğunu söyledi. 

Londra Yunus Emre Enstitüsü Şehir Üniversitesi Sinema ve Televizyon Bölüm Başkanı Prof. Dr. Nezih Erdoğan moderatörlüğünde, King’s College London’da film çalışmaları alanında uzman Dr. Iain Robert Smith’i konuk etti. 4 Kasım 2020 tarihinde gerçekleşen programda Smith, Hollywood filmlerinin Yeşilçam’a uyarlanan versiyonları hakkında konuştu. Yunus Emre Enstitüsünün sanat ve kültür sohbet serisi kapsamında düzenlenen webinar’da  “Star Trek filminden esinlenmeler taşıyan “Turist Ömer Uzay Yolu’nda” ve “Exorcist filminin uyarlaması  “Şeytan” gibi birçok film masaya yatırıldı.

HOLLYWOOD KÜRESELLEŞMEYLE POPÜLERLEŞTİ

Çevrim içi ortamda gerçekleştirilen, “Hollywood sinemasının Yeşilçam dönemi yeniden yapımı" konulu sohbette, “büyük bütçeli filmlerin popülerliğinden yararlanan uyarlanmış filmler”i kasteden, İngilizce “remakesplotion” kavramı ele alındı.

Smith ve Erdoğan’ın çevrim içi ortamda yaptığı sohbet filmlerin farklı bir tür yapım süreci ve kültürel değiş tokuşu anlamak üzerinde odaklandı.

Sunumuna öncelikle küresel kültürün yayılmasıyla birlikte aslında dünyadaki birçok ülkede moda, mutfak kültürü ve sinema kültürünün Amerikan kültüründen etkilendiğini bahsetti. Sohbet sırasında Smith, Ana Lopez’in “Hollywood sadece kendi üzerinde değil film yapan başka milletler üzerinde de akut bir etkiye sahiptir” sözüne atıf yaparak Hollywod sinemasının küresel etkisine değindi. Smith, bu nedenle Hollywood filmlerinin hem sahte kopyalarının hem de taklitlerinin tüm dünyada çoğaldığını söyledi. Popüler kültür vasıtasıyla Amerikan kültürünün kitlelerce benimsendiğini belirten Smith, Hollywood’un 20. Yüzyıl boyunca dominant bir sinema akımı olduğunu ve böylelikle dünya genelindeki etkisinin de büyük olduğunu belirtti. 

KÜLTÜREL KAVRAMLARLA UYARLANDILAR

Türk filmlerinden örnekler veren Dr. Smith, Star Trek’ten esinlenen Turist Ömer Uzay Yolunda ve Drakula gibi uyarlamaların Türk kültürü konseptleriyle tekrar yorumlandığını anlattı. 1970-1980 yıllarında Yeşilçam Dünyası’nda kendine önemli bir yer edinen bu filmlerin Hollywood filmlerine göre daha küçük bütçeyle çekildiğini dile getirdi.

Etkinlik sırasında “Star Trek (1966) filminden esinlenmeler taşıyan “Turist Ömer Uzay Yolu’nda” (1973), “Exorcist filminin uyarlaması  “Şeytan”, Süperman’den esinlenen “Dünyayı Kurtaran Adam”, "E.T."den uyarlanan "Badi" gibi filmler ele alındı. 

Prof. Dr. Erdoğan ve Dr. Smith daha önce Yunus Emre Enstitüsünün sunduğu bir programda 2019 Londra Türk Filmleri Haftası için bir araya gelmiş ve Ömer Lütfi Akad’ın restore edilen "Hudutların Kanunu" isimli filmini tartışmıştı.

Smith 2016’da yayımlanan “The Hollywood Meme: Transnational Adaptations in World Cinema” (Hollywood Mirası: Dünya Sinemasını Ulus Ötesi Uyarlamaları”, “Transnational Film Remakes” (Filmlerin Ulus Ötesi Tekrar Yapımı) ve “Media Across Borders" (Sınırlar Ötesinde Medya) isimli kitap koleksiyonlarını da kaleme almıştı.

Prof. Dr. Nezih Erdoğan’ın ise Yeşilçam sineması, sansür, Amerikan filmlerinin Türkiye’de alımlanması, İstanbul’da sinemanın ilk yılları ve seyir süreçleri hakkında yayınları bulunuyor.

Londra Yunus Emre Enstitüsünün düzenlediği "Holywood Sinemasının Yeşilçam Döneminde Yeniden Yapımı" isimli etkinliği Enstitünün Youtube kanalından izleyebilirsiniz.